O Αμαζόνιος καιγόταν για εβδομάδες, από τη δεκαετία του 70 μέχρι σήμερα το 20% του έχει χαθεί, ενώ μόνο φέτος η αποψίλωση ήταν 4 φορές μεγαλύτερη από την περσινή χρονιά. Φωτιές στην Αφρική που δεν αναφέρονται από τα ΜΜΕ. Η Σιβηρία καιγόταν επίσης για εβδομάδες, μέχρι τον Ιούλιο οι πυρκαγιές εκτείνονταν σε 30.000.000 στρέμματα, ο αρκτικός κύκλος αντίστοιχα καιγόταν για 6 εβδομάδες. Στην Αλάσκα η θερμοκρασία έφτασε στους 32 βαθμούς Κελσίου αντί της συνήθους 18. Παρατεταμένοι καύσωνες, ξηρασίες, λειψυδρία, πλημμύρες, γη που δεν καλλιεργείται, άνθρωποι που πρέπει να μεταναστεύσουν γιατί δεν είναι βιώσιμη η περιοχή που ζούσαν. 844 εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό. Κάθε 2 λεπτά ένα παιδί πεθαίνει από αρρώστιες σχετιζόμενες με ακατάλληλο νερό. Τα ζώα βρίσκονται “άστεγα” και πολύ κοντά σε αφανισμό, τα ποτάμια/οι θάλασσες δηλητηριάζονται, οι πόροι του πλανήτη χρησιμοποιούνται με ταχύτητα πολλαπλάσια των αντοχών του.
Οι άνθρωποι συζητάνε ακόμα για το αν υπάρχει κλιματική αλλαγή ή αν πρόκειται για υπερβολές των επιστημόνων, ηγέτες τύπου Μπολσονάρου και Τραμπ κατηγορούν τις ΜΚΟ, τις φυλές που ζουν στα παρθένα δάση, και συνεχίζουν με θεωρίες συνωμοσίας.
Το “σπίτι” μας καταστρέφεται από εμάς τους ίδιους συστηματικά άμεσα και έμμεσα.
Ο άνθρωπος όλο και λιγότερο σκέφτεται τον εαυτό του ως μέρος ενός συνόλου, τα κράτη τα ίδια τείνουν προς τα μέσα με έμφαση στη διατήρηση των κεκτημένων τους και στην προστασία τους από τον “εχθρό”.
Όμως ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει μόνος του και σίγουρα όχι χωρίς περιβάλλον!
Γιατί μόνο σε σχέση με το περιβάλλον το άμεσο και το μεγαλύτερο μπορεί να υπάρχει, μόνο μέσα από τις σχέσεις του με τους άλλους ανθρώπους, με τα ζώα, με τη φύση μπορεί να γνωρίσει τον εαυτό του και να γίνει καλύτερος. Η στροφή προς τα μέσα και η εμμονή στην προστασία με κάθε κόστος μιας ψευδασφάλειας, οδηγεί σε μαρασμό, σε φοβίες, σε παράνοια.
Σκεφτείτε έναν άνθρωπο που για διάφορους λόγους φοβάται να έρθει σε επαφή με άλλους ανθρώπους, είναι πεπεισμένος ότι θα τον βλάψουν, δηλ η επαφή με το περιβάλλον εκτός comfort zone αποτελεί απειλή για εκείνον. Χρειάζεται να συσσωρεύει υλικά για να νιώσει μια κάποια ασφάλεια, να βάζει όλο και πιο πολλά εμπόδια στις επαφές για να μην προσεγγίζεται εύκολα, να φτιάχνει μια “χρυσή” φυλακή που η επιβίωσή του εξαρτάται αποκλειστικά από το να προστατευθεί εκείνος και μόνο. Δεν βλέπει τον εαυτό του ως μέρος μιας αλυσίδας, ενός συνόλου, μια κοινότητας, μια γειτονιάς. Η τάση των υπολοίπων είναι σταδιακά να τον αφήνουμε μόνο του, είναι δύσκολο και κουραστικό να προσπαθείς να προσεγγίζεις κάποιον που δεν θέλει, που φοβάται τόσο πολύ να κάνει έστω και μια απλή επαφή, που σε βλέπει σαν εχθρό επειδή δεν μπορεί να δει πως ο “εχθρός” είναι μέσα του και όχι έξω του. Με την έννοια του εχθρού εδώ ας βάλουμε τα σκοτεινά μας σημεία, τα απωθημένα μας, τους φόβους μας. Η απομόνωση για εκείνον μοιάζει αναπόφευκτη και η αποφυγή των υπολοίπων επίσης. Δεν “βάλλεται” πια από τον εξωτερικό "εχθρό" αλλά σταματά και να αλληλεπιδρά, να δέχεται θρεπτικά στοιχεία από το περιβάλλον (οτιδήποτε δεν είναι εγώ), να εμπλουτίζεται, να μεταβολίζει και να εξελίσσεται.
Κάπως όμως έτσι φερόμαστε ως είδος στο περιβάλλον και στον πλανήτη γενικότερα. Εμείς είμαστε οι σημαντικοί και η δική μας προστασία είναι ο υπέρτατος στόχος, ό,τι έξω από εμάς εκλαμβάνεται ως απειλή, εμείς παραβιάζουμε τα “σπίτια” των υπόλοιπων ειδών αλλά όταν αυτά το υπερασπίζονται, τα σφαγιάζουμε. Σκοτώνουμε 100.000.000 καρχαρίες ετησίως, για το κρέας τους, για τα πτερύγιά τους, ως εκδίκηση για μια επίθεση σε κολυμβητή. Η δική μας ψεύτικη ευημερία που μας θέλει κλεισμένους σε διαμερίσματα-κουτιά, με τόνους καταναλωτικών αγαθών να πετιούνται στα σκουπίδια μετά από λίγο, με την αξία να μετριέται σε πελατεία και λεφτά και αυτοκίνητα, στηρίζεται κατά πολύ στην εκμετάλλευση του άλλου, του πιο αδύναμου που πρέπει να συρρικνωθεί. Το περιβάλλον δεν λειτουργεί εκδικητικά όπως ο άνθρωπος, δεν εκμεταλλεύεται. Λειτουργεί όμως όπως εμείς όταν οι προσπάθειές μας να προσεγγίσουμε τον φοβικό συνάνθρωπο πέφτουν στο κενό. Το περιβάλλον και αυτό δεν έχει άλλη αντοχή να προσπαθεί, κάνει αυτό που του αφήσαμε ως περιθώριο. Δίνει όσο οξυγόνο έχει απομείνει, όσο νερό δεν έχει μπαζωθεί, όσα αγαθά από τη γη που υπερεκμεταλλευθήκαμε, όσα ψάρια δεν δηλητηριάσαμε με πετρέλαιο, όσα ζώα δεν κυνηγήσαμε, όσες μέλισσες δεν κάψαμε κοκ. Μέχρι που εξαντλείται, δεν έχει άλλο να δώσει.
Άνθρωπος και περιβάλλον αλληλοεπηρεάζονται, μια δυναμική ζωντανή που θέλει επαναπροσδιορισμό. Όπως επαναπροσδιορίζουμε τις σχέσεις με τους γονείς μας, τους εραστές μας, τα παιδιά μας, τους φίλους μας και τις δουλειές μας, όπως προσπαθούμε να νοηματοδοτήσουμε την ύπαρξή μας την ίδια. Είναι μια συνεχής διαδικασία που εξελίσσεται καθώς μεγαλώνουμε και εξελίσσεται ακριβώς επειδή υπάρχει αλληλεπίδραση, επειδή αν δεν υπήρχαν οι άλλοι, οι σημαντικοί άλλοι δεν θα ξέραμε πως είμαστε, ποιοι είμαστε. Το περιβάλλον και η εικόνα του στο σήμερα καθρεφτίζει τη σχέση που έχουμε φτιάξει μαζί του και μεταξύ μας οι άνθρωποι, είναι καθρέφτης της κοινωνίας μας. Και ο καθρέφτης αυτός σίγουρα δεν θα μας πει πόσο όμορφο είναι το είδος μας.
Comments